انیمه و مانگا در صدر محصولات بصری ژاپن، همچنین بهعنوان یک خرده فرهنگ جذاب، حالا طرفداران بسیاری در تمام دنیا پیدا کرده است. این استقبال بهقدری است که سازندگان آثار همرده در سایر کشورها هم به سمت استفاده از المانهای رایج در دنیای انیمه و مانگا گام برداشتهاند. حالا و درحالیکه جایگاه و نفوذ صنعت انیمه و مانگا توجه منفعتطلبها را بیشتر از همیشه به سوی خود جلب کرده است باید با دقت بیشتری برای لذت بردن از این مدیوم گسترده گام برداشت. شناخت اجزای ساختاری و ماهیت محتوایی این آثار یکی از ملزومات مهم برای تسلط بیشتر در مورد یک خوراک ذهنی سرگرمکننده و البته به همان اندازه تأثیرگذار است، پس چه بهتر که قبل از هر چیز با آگاهی کامل به شناختی بهتر از یک رسانهی همچنان در حال پیشرفت دست یافت.
درپایان فراموش نکنیم که دنیای انیمه با همهی کلیشهها و تکرارها همچنان محلی برای بروز خلاقیت انسانهای متفکر و بااستعدادی است که از بین تمامی جمعیت انبوه هنرمند فعال در این وادی به درخششهایی خیرهکننده منجر میشوند و خب بیایید از این طلوع بیپایان لذت ببریم.
انیمه چیست
به هر نوع انیمیشن طراحی شده به سبک دستی و کامپیوتری در ژاپن اصطلاحا انیمه گفته میشود. البته در ژاپن و زبان ژاپنی از لفظ انیمه، که در واقع از لغت انیمیشن گرفته شده است، برای تمام آثار انیمیشنی صرفنظر از سبک و ریشه استفاده میشود. اما در خارج از ژاپن اصطلاح انیمه به آثار انیمیشنی ساخته شده در کشور ژاپن گفته میشود که علاوهبر زبان از مشخصات مخصوصی در ساختار خود برخوردار هستند. البته در سایر کشورها هم تحتتأثیر مستقیم این سبک خاص طراحی، آثاری ساخته میشود که همردهی انیمهها قرار میگیرند، مثل انیمههای چینی که با نام دونگهوا (Donghua) شناخته میشوند.
انیمهها اغلب دارای شخصیتهایی با خصوصیات ظاهری خاص (مثل چشمان درشت بهعنوان بارزترین ویژگی)، نمایش احساسات در قالب افکتهای مختلف کارتونی، رفتار و حرکات اغراقآمیز، رنگپردازیهای متنوع، تخیلات بدون حد و مرز و البته نوسان زیاد در جریان انیمیشنسازی و تحرک اجزای مختلف صحنه هستند. ضمن اینکه اختصار در طراحی اجزای صورت باعث شده تا با بزرگتر نشان دادن اندازه چشمها بار اصلی بیان احساسات روی این جزء از صورت قرار بگیرد.
اکثر انیمهها از روی مانگا ساخته میشوند، انیمهی مستقل از مانگا یا منابع اقتباس دیگر مثل لایت ناول و بازی را انیمهی اورجینال میخوانند.
مانگا چیست _ حالتهای مختلف چهره در یک مانگا
مانگا چیست
به داستانهای مصور ژاپنی، مانگا گفته میشود. مانگای ژاپنی همخانوادهی کمیکهای غربی است، اما ویژگیها، سبک طراحی و استایل خاص خود را دارد. واژهی مانگا در ژاپنی از دو بخش مان بهمعنی بداهه پردازی یا خیالبافی و گا بهمعنی تصویر تشکیل شده است. مانگاها به دلیل محدودیت زمانی تولید، کمک به حفظ فرم هنری و البته کاهش هزینهی چاپ و نشر اغلب بهصورت سیاه و سفید طراحی و منتشر میشوند. برای همین از الگوهای سیاه و سفید مختلف برای جبران عدم استفاده از رنگ استفاده میشود. همچنین این ویژگی کار را برای طراح و نویسندهی مانگا، که حداقل در شروع کار یک نفر بیشتر نیست، آسانتر میکند.
مانگا اصلیترین منبع اقتباس انیمهها بهحساب میآید و از نظر سروشکل، انیمه و مانگا در ارتباط کامل با هم قرار میگیرند. یک مانگا ابتدا به صورت سریالی در مجلههای اختصاصی مانگا چاپ میشود؛ هر چپتر از مانگا در یک شماره از مجله منتشر میشود و درنهایت هم آرکهای داستانی در قالب یک کتاب کامل (تانکوبون) بهدست علاقمندان میرسد.
اگر یک هنرمند طراح مانگا (به ژاپنی مانگاکا) اثر با کیفیت و استانداردی تولید کند، ضمن ارتباط با انتشارات تجاری میتواند اثر خود را به صورت رسمی به مرحلهی چاپ در مجلات معتبر برساند. مانگاکا میتواند به صورت انفرادی یا همراه چند دستیار در یک استودیوی کوچک کار کند و همچنین با ویرایشگر مورد تأیید انتشارات در ارتباط باشد. اگر یک مجموعه مانگا به محبوبیت کافی برسد، میتواند به انیمه تبدیل شود. برعکس آن هم وجود دارد؛ یعنی مانگا از روی یک فیلم یا سریال (انیمه یا لایو-اکشن) محبوب تهیه شود.
نمایش روحیات کاراکتر به کمک حالات چهره در انیمه و مانگا
هر مانگاکا سبک طراحی کلی خود را دارد اما بهطور کلی کلیشههای مورداستفاده در ساختار و بیان مانگا مشابه یکدیگر است.
غیر از اغراق بیش از حد در اندامهای بدن که اغلب بهصورت چشمهای بزرگ، دهان و بینی کوچک (یا گاهی حذف شده) و موهایی با رنگهای غیرطبیعی هستند، شخصیتهای مانگا برای نشان دادن روحیات و احساسات خود حالتهایی همراه با اغراق پیدا میکنند.
مثلا در هنگام گریه کردن اشکهای کاراکتر میتواند مثل چشمه یا سیلاب بیرون بریزد، موقع خندیدن دهان به اندازه پهنای صورت یا بیشتر بزرگ شده و چشمها به صورت یک خط صاف درآید. هنگام خجالتزدگی گونههای کاراکتر قرمز شود. هنگام عصبانیت صورت یا کل اندام سرخ شده و بخار از کله یا سراسر بدن بیرون بزند یا چند رگ خمیده در آرایشی صلیبشکل روی پیشانی ظاهر شود. همچنین پدیدار شدن یک قطره عرق بزرگ کنار پیشانی و موها که بسته به شرایط نشان از شوک، استرس، گیجی یا خجالتزدگی دارد.
مانگا در ژاپن محبوبیتی وصفنشدنی دارد و از هر سنی به خواندن آن مشغول است. این محبوبیت به کشورهای دیگر هم رسیده، طوریکه داستانهای مصور شبیه به مانگا در کره جنوبی تحتعنوان مانهوا (Manhwa، که برخلاف مانگا از چپ به راست خوانده میشود) و در چین تحت عنوان منهوا (Manhua) رونق پیدا کرده است.